MORGANOVA NAUČNA TEORIJA, NACIONALNA IDEOLOGIJA I POLITIKA SAVEZNE VLADE SAD PREMA INDIJANCIMA U XIX VEKU
Apstrakt: Luis Henri Morgan (1818–1881) je bio glavni predstavnik teorije o socio- kulturnoj evoluciji čovečanstva u severnoameričkoj etnologiji i najuticajniji etnolog u drugoj polovini XIX veka u SAD. Pod njegovim uticajem, etnografija se pojavila kao vitalno i uticajno polje istraživanja u američkoj nauci. Međutim, do početka XX veka, njegova naučna teorija bila je potpuno diskreditovana, denuncirana kao etnocentrična pa i implicitno rasistička. Doktrinu o biološkom, rasnom determinizmu, koja je bila dominantna u naučnoj misli tokom XIX veka, zamenile su doktrine o kulturnom relativizmu i istorijskom partikularizmu, koje je zastupala nova generacija akademskih antropologa predvođena Francom Boasom. O tome kako i zašto se to dogodilo govori ovaj osvrt i pregled.
Ključne reči: L. H. Morgan, socijalni evolucionizam, divljaštvo, varvarstvo i civilizacija, „kult Amerikanca koji nestaje“, ideologija „Očite sudbine“, indijanski tribalizam, politika asimilacije