Ičvičevo putovanje. Reprezentacija identiteta u romanu London, Помаз Petra Miloševića
Apstrakt: U radu je ponuđeno čitanje romana London, Помаз autora Petra Miloševića (1952, Kalaz, Mađarska) u ključu individualnih i kolektivnih identitetskih pozicioniranja, iz aspekta sociokulturne antropologije. Okosnicu romana, objavljenog 1994. godine, čini ljubavna priča koja povezuje do skora hladnoratovski podeljen istok i zapad, a njegovi protagonisti su takođe Srbi iz okoline Budimpešte, zajednica kojoj pripadaju i autor romana i njegov glavni junak, Ičvič. Ovo, inače, nepostojeće prezime sastavljeno je od nastavaka -ić i -vić karakterističnih za patronimijska srpska prezimena, u pomađarenoj -ič -vič varijanti. Roman kroz niz sekvenci opisuje životni krug od Pomaza, naselja između Budimpešte i Sentandreje, u kome je rođen Ičvič, Budimpešte, preko Slovačke, bivše Jugoslavije, Venecije i Londona, pa ponovo do Pomaza, od pedesetih do devedesetih godina 20. veka. Ičvič se susreće s različitim ljudima i situacijama, tuđim i svojim stereotipima i predrasudama, izneverenim očekivanjima i iluzijom slobode u svetu koji se navodno izdigao iznad ideoloških podela. Dok u susedstvu, u (bivšoj) matičnoj zemlji besni etnički rat, mala zajednica kojoj po rođenju pripada polako nestaje, a u navodnim procesima demokratizacije posle pada Berlinskog zida moć i kontrola samo dobijaju nove oblike. Situacije kroz koje prolazi glavni junak omogućavaju iščitavanje/učitavanje odnosa mi:drugi, odnosno ja:drugi, drugim rečima, različitih identitetskih formacija i pozicioniranja, kako samog Ičviča, tako i drugih junaka i kolektiviteta kojima oni, stvarno ili pretpostavljeno, pripadaju. Pretpostavka je da, iako postoji značajna razlika između književnog teksta i etnografije, književni tekst, uz odgovarajući metodološki oprez, može da se koristi kao jedan od izvora u antropološkim istraživanjima.
Ključne reči: antropologija, književnost, reprezentacija identiteta, Srbi u Mađarskoj, Petar Milošević, roman London, Помаз